Hoewel de Japanse overheid al eerder de jacht op walvissen toeliet voor wetenschappelijke doeleinden, is er nu voor het eerst in 31 jaar een commerciële vloot uitgevaren. Dat betekent dat de walvisjacht nu écht voor geopend is.
De Japanse vloot vertrekt uit de havens van Kushiro in het noorden en Shimonoseki in het zuidwesten van Japan. De schepen zullen enkel actief zijn in de eigen territoriale wateren, want de walvisvangst blijft verboden in internationale wateren.
Dat de vangst nu een commercieel karakter krijgt is het gevolg van de uittrede van Japan uit de Internationale Walviscommissie (IWC) gisteren. De Japanners waren immers niet tevreden met het verbod op de commerciële walvissenjacht, wat een belangrijke culturele activiteit is voor hen.
Cultureel gegeven
“We willen onze cultuur van walvisjacht laten heropleven”, zegt burgemeester van Shimonoseki Kiyoshi Ejima. Uit die haven vertrekken enkele schepen. Zij zullen jagen op dwergwalvissen, Noorse vinvissen en Brydevinvissen.
Tot de jaren zestig at de Japanse bevolking jaarlijks zo’n 200.000 ton walvisvlees. Na het moratorium van 1986 zakte dat aantal uiteindelijk tot 5000 ton per jaar die verzameld werd tijdens ‘wetenschappelijk onderzoek’. De heropstart van de commerciële vangst moet volgend jaar 2000 ton opleveren.
Ook Noorwegen en IJsland
Japan is echter niet het enige land dat interesse heeft in de commerciële walvisjacht. Noorwegen tekent protest aan tegen het verbod, en IJsland heeft voorbehoud gemaakt. Beide landen jagen op walvissen om commerciële doeleinden.
Al jaar en dag klaagt Japan dat de IWC enkel walvissen wil beschermen, terwijl de organisatie oorspronkelijk werd opgericht om het walvisbestand in evenwicht te houden en de dieren op een duurzame manier te bejagen. Door de uitstap kan Japan evenwel een commerciële vloot op been brengen, maar niet zomaar alle walvissen bejagen. Ze zijn nog steeds gebonden aan de regels van internationale samenwerking.
Bezorgdheid
Milieuorganisaties luiden de alarmbel. Onder andere Greenpeace wijst er op dat overbevissing in Japanse wateren en elders al heeft geleid tot het decimeren van de verschillende walvissoorten. De Zwitserse NGO OceanCare vreest dan weer dat de walvispopulatie in de Pacifische Oceaan bedreigd wordt door de Japanse uitstap uit de IWC.
Japan ziet echter de walvisvangst als een zaak van nationale trots. De overheid gelooft dat de bevolking echter de smaak weer gewoon moet worden.